De encyclopédie van Diderot

Denis Diderot (1713-1784) heeft samen met een groot aantal experts van 1750 tot 1772 aan de Encyclopédie des Arts et des Métiers gewerkt, bestaande uit zeventien boeken met tekst en elf delen met afbeeldingen.

Tijdens dit werk werd hij tegengewerkt (gecensureerd) door koning Lodewijk XV en de paus. Onder zijn goede vrienden bevond zich de filosoof Grimm, die ervoor zorgde dat Diderot zijn eigen bibliotheek kon verkopen aan de Russische tsarina Catherina de Grote in Sint-Petersburg.

Hij diende haar dan wel een bezoek te brengen, en dat deed hij in 1773. Onderweg ging hij in Amsterdam langs. Het is waarschijnlijk dat hij toen Marc-Michel Rey heeft bezocht met het verzoek om zijn werk uit te geven.

Na zijn bezoek aan Rusland keerde hij in 1774 voor een tijdje terug in Amsterdam, waar hij korte tijd verbleef. Over zijn verblijf in Nederland heeft hij een boek geschreven: Voyage en Hollande (Over Holland – Een journalistieke reis).

De Encyclopédie, een 28-delig werk dat tussen 1751 en 1772 verscheen, wordt algemeen beschouwd als het belangrijkste werk uit de tijd van de Franse Verlichting. 

Het doel van zijn Encyclopédie omschreef Denis Diderot als volgt:

  • de kennis bijeen te brengen die verspreid is over de wereld;
  • er het algemene systeem van te laten zien aan onze tijdgenoten;
  • en dat door te geven aan de mensen die na ons komen;
  • opdat de werken uit voorbije eeuwen niet nutteloos geweest zullen zijn voor de komende eeuwen;
  • en opdat onze nakomelingen, beter onderlegd, tevens deugdzamer en gelukkiger worden;
  • en opdat wij niet zullen sterven zonder ons verdienstelijk gemaakt te hebben jegens de mensheid.